کاکوتی:      

گیاه کاکوتی مقوى معده و ضد عفونى کننده مجارى تنفسى است.

گیاه دارویی کاکوتی مقوی معده است

گیاه کاکوتی از خانواده نعنا است که براى خوش طعم کردن ماست و دوغ به کار برده می‌شود.

 گیاه کاکوتی مقوى معده، ضد عفونى کننده مجارى تنفسى است و خواص نعنارا داراست. گرم و خشک، ضد باکتری، خلط آور، ضد سرما خوردگی و ضد عفونی کننده روده است.

اثرات گیاه کاکوتی شبیه اویشن است. آویشن بیشتر برای درمان بیماری‌های تنفسی به کار برده می‌شود ولی کاکوتی اغلب در درمان اختلالات گوارشی نظیراسهال و دل پیچه نیز کار برد دارد.

شنبلیله:

شنبلیله سبزی اصلی قورمه سبزی ، غذای مطبوع ایرانی است . این گیاه در نواحی مختلف ایران ، مصر ، هند ، الجزیره ، ایتالیا و اسپانیا می روید . شنبلیله دارای مواد چرب ف مواد نشاسته ای ، مواد ازته ، مواد فسفره و مادهای بنام گونل لین می باشد .

 تركیبات شیمیایی:

 خواص داروئی:

 شنبلیله بطور كلی شفادهنده بیماریهای روحی و جسمی است وحتی اثرات مفیدی در اشخاص مبتلا به مرض قند و سل ریوی و استخوانی درد . در قدیم شنبلیله برای مداوای بیماری قند بكار می رفته است دانه شنبلیله با این همه خواص مفید دارای بوی ناپسند است بنابراین برای استفاده از آن دانه در شده آنرا با مواد معطر باید مخلوط نمود كه بوی بد آن را تا اندازه ای برطرف كنند .

تره فرنگی:

تره ‌فرنگي يکي از سبزي ‌هاي پُر خاصيتي است که رويش آن در فصل بهار بيشتر است. اين سبزي از خانواده ي پياز و مانند آن سودمند و سرشار از ويتامين و املاح معدني بوده و داراي برگ‌ هاي سبز رنگ به شکل نوار با غلاف دراز است.

تره‌ فرنگي 2 نوع دارد؛ يکي پيازش کوچک‌ تر و ديگري بزرگ ‌تر است. اغلب آن هايي که پياز بزرگ ‌تر دارند را خام نمي‌ توان خورد و معمولا به صورت پخته در تهيه سوپ‌ هاي مختلف و کوکو به کار مي ‌برند.

تره‌ هايي هم که پياز کوچک‌ تر دارند را به صورت خام در سالاد سبزي استفاده مي ‌کنند.

خواص تغذيه ‌اي و درماني

تره ‌فرنگي سرشار از ويتامين‌ هاي B و Cو داراي مقادير قابل توجهي املاح معدني نظير: آهن(عامل اکسيژ‌ن‌ رساني به خون)‌، منيزيم(ضد سرطان)‌، گوگرد(ضدعفوني‌ کننده قوي)‌، پتاسيم(کاهش ‌دهنده فشار خون)‌ و فسفر(تقويت کننده حافظه)‌ است.

البته خوب است بدانيد ويتامين C، آهن، منيزيم و کلسيم تره ‌فرنگي کمتر از سبزي تره است. معمولا سوپ تره ‌فرنگي را به بيماران مبتلا به سوء هاضمه و کساني که مبتلا به رماتيسم و کم‌ خوني هستند توصيه مي‌ کنيم. اين سوپ معده‌ هاي ضعيف را تقويت کرده و در عين حال خاصيت مليني دارد.

اين سبزي در هنگام پخته شدن از خود لعاب لزجي تراوش مي ‌کند که به همراه تار و پود سلولزي‌ اش مي ‌تواند بقاياي مدفوع و سموم روده را به خارج دفع کند. لذا براي مبتلايان به يبوست و بواسير بسيار نافع است.

تمام برگ‌ هاي سبز تره ‌فرنگي به دليل دارا بودن مواد گوگردي ضد عفوني‌‌ کننده قوي بوده و موجب تقويت دستگاه ريوي مي ‌شوند. اين مواد از طريق خون وارد ريه‌ ها شده و عفونت ‌هاي مجاري تنفس،ورم گلو را التيام مي ‌بخشد و از لحاظ خاصيت ادرارآوري در درجه اول قرار دارد. لذا با خوردن خام تره‌ فرنگي در انواع سالادها به حفظ سلامتي خود کمک بسزايي مي ‌کنيد.

مصرف اين سبزي مفيد بعد از غذا، مانع از ترش‌ کردن مي‌ شود و خلط ‌آور خوبي است و غريزه جنسي را تقويت مي‌ کند.

توصيه‌ ها

1 ـ اگر مي‌ خواهيد با تره‌ فرنگي کوکو درست کنيد در هنگام طبخ از شعله ملايم استفاده نماييد تا روغن آن نسوزد و محتويات آن ازجمله تخم ‌مرغ به آرامي پخته و مغزپخت شود. در اين روش پخت، تخريب مواد مغذي به حداقل خود مي‌ رسد ولي به دليل آن که ويتامين C سبزيجات به حرارت حساس است در ضمن پخت از مقدار آن بسيار کاسته مي ‌شود. لذا به همراه اين غذا از سالاد گوجه ‌فرنگي و خيار استفاده کنيد تا کمبود ويتامين C اين غذا جبران شود.

2 ـ در اين کوکو از روغن زیاداستفاده نکنيد، چرا که روغن باعث سنگين و دير هضم شدن آن مي‌ شود.

3 ـ به دليل آن که بيشتر سبزيجات حاوي سديم بالايي هستند از مصرف نمک در کوکو يا سوپ تره ‌فرنگي اجتناب کنيد و براي مزه‌ دار کردن کوکو از زرشک و براي خوش مزه تر شدن سوپ از آب ليمو استفاده کنيد. اين مواد علاوه بر ويتامين C سرشار از پتاسيم بوده و مي ‌توانند اثرات نامطلوب سديم را کاسته و جايگزين نمک شوند.

در ضمن جهت مقوي‌ تر شدن و خوش مزه و سهل ‌الهضم شدن کوکو مي ‌توانيد از گردو در آن استفاده کنيد.

توجه: اين غذا را مي‌ توانيد حداکثر تا 2 روز در يخچال نگهداري کنيد و قبل از مصرف مجدد بايد آن را تا دماي 70 درجه سانتي‌ گراد حرارت دهيد.

ترخون:          

سبزى خوش طعمى كه خواص درمانى فراوانى دارد.
زادگاه اصلى ترخون دشتهاى جنوبى روسيه و جلگه هاى مغولستان و سيبرى بوده است كه با حمله مغولان اين گياه همراه آنها به كشورهاى خاور نزديك و اروپا راه يافته است و نام ترخون را به خود گرفته است .
ترخون گياه كوچكى است كه به ندرت ممكن است ارتفاع آن به شصت سانتيمتر برسد. برگهاى آن سر تيز و داراى بوى مطبوع تندى است .
گلهاى كوچك سفيد رنگى دارد كه تخم نمى دهد و براى كشت آن بايد نشاء آن را در بهار بكارند.
امروزه در ايران تقريبا در همه شهرستانها ترخون را مى كارند و آن را به عنوان سبزى خوردنى مصرف مى كنند. در خيار شور چند برگ ترخون را به عنوان گياه معطر مى گذارند تا طعم و عطر مطبوعى به آن بدهد.
كمى از تاريخ
ابن سينا و ابو زكرياى رازى پزشكان دانشمند ايرانى قبل از اروپاييان به خواص درمانى ترخون پى بردند و در كتابهاى طبى خود اين دو پزشك دانشمند مى نويسند كه ترخون نفخ را برطرف كرده و هواى آلوده از طاعون را ضد عفونى و پاك مى كند.
اين بيطار ترخون را سبزى سفره غذا مى داند و عقيده دارد چند برگ از ترخون اشتها را تحريك كرده و نفس را معطر و خوشبو مى سازد.
ترخون در زمان جنگهاى صليبى به اروپا وارد شد و در نقاط مختلف اروپا كشت آن معمول و رواج يافت و امروزه اين سبزى معطر را در غذا و دوا به كار مى برند.
ترخون از زمانى كه در اروپا پيدا شد در طب و درمان امراض به كار رفت و در مصرف آن خواص اشتها آور، هضم كننده ، مدت ماهانه خانمها و ترشح كننده بزاق دهان و همچنين داروى دردهاى دندان تشخيص دادند.
در قرن نوزدهم دو پزشك معروف فرانسوى به نام ((شومل )) و ((كازن )) با مصرف دم كرده و اسانس ترخون بيماريهايى را چون ضعف معده و سوء هضم معالجه مى كردند و از معالجه با اين گياه معطر نتايج موثرى مى گرفتند.
خواص درمانى ترخون مرهون روغن مايع اصلى آن است كه داراى بو و طعم تندى است و مزه آن نزديك به تربانتين مى باشد.
روغن مايع اصلى ترخون دارى هفتاد درصد ((استراگول )) و بيست درصد (ترپن ) مى باشد.
اين روغن داراى خواص تقويت كننده ، اشتها آور، مقوى معده ، ادرار آور، قاعده آور و كرم كش مى باشد.
ترخون را به عنوان دمكرده به مقدار بيست و پنج تا سى گرم در يك ليتر آب دم كرده و سه يا چهار بار در روز و هر بار يك فنجان از آن را بعد از صرف غذا مصرف مى كنند.
اسانس ترخون به مقدار سه تا پنج قطره در روى يك حبه قند نيز براى تقويت معده و دفع نفخ شكم مصرف مى شود. در اين جا بايد ياد آورى كنيم كه ترخون . مى تواند جانشين نمك شود و كسانى كه از مصرف نمك منع شده اند مثل بيماران قلبى ، كسانى كه فشار خونشان بالا رفته است ، يا اشخاص چاق كه مجبور به پيروى از رژيم غذايى بى نمك شده اند مى تواند به جاى نمك ترخون در غذاى خود مصرف نمايند و علاوه بر اين كه غذاى خود را با نمك احساس كنند از طعم مطبوع و خواص شفا بخش ترخون نيز استفاده نمايند.
ترخون اين خاصيت را دارد كه مقوى دستگاه هاضمه است و همچنين نفخ و باد شكم را دفع مى كند.
ترخون تب بر و همچنين قاعده آور است . در قديم به واسطه خواص ‍ درمانى اى كه داشته است بسيار معروف بوده است و در فرانسه به نام (گياه اژدها) و يا (شرپانتين ) معروف بوده است و از آن سالاد درست مى كرده اند و يا خام و با غذا مى خورده اند.
ترخون را دم مى كردند و دمكرده آن را به عنوان مقوى معده مى خورده اند تا هضم غذا را آسان كند، گاز و نفخ شكم و روده ها را برطرف مى سازد و قاعدگى و عادت ماهانه خانمها را مرتب سازد و دردهاى اعصاب و انواع رماتيسم را شفا مى بخشد.
كسانى كه مى خواهند از ترخون به عنوان دمكرده استفاده نمايند بايد پنج گرم ترخون را تكه تكه كرده و در يك فنجان بريزند و روى آن آب جوش ‍ جارى كنند و ده دقيقه بگذارند تا دم بكشد بعد اين دم كرده را بعد از صرف غذا بنوشند.
شليمر در كتاب خود مى نويسد: در ايران حاضر (صد سال پيش ) ترخون را خام با غذا مى خورند و يا آن را با غذا مى پزند و مصرف مى نمايند.
ايرانيان ترخون را كرمكُش مى دانند و به عنوان دواى ضد كرم دم كرده و اسانس آن را مصرف مى نمايند